ارزیابی و تهیه نقشه‌ خطرکل بیابان‌زایی با روش فائو- یونپ (مطالعه موردی: حوزه آبخیز قمرود)

Authors

  • حمیدرضا جاویدکیا کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم
  • محمد درویش مربی پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور
Abstract:

بیابان‌زایی، به کاهش استعداد زیست­توده و اضمحلال منابع محیطی و اکوسیستم‌ها اطلاق می‌شود که عوارض منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن سطوح و جنبه‌های زندگی انسان را متأثر می‌سازد. این تحقیق با هدف ارزیابی و تهیه نقشه بیابان‌زایی در حوزه آبخیز دریاچه نمک (زیرحوزه قمرود) به وسعت 1614176 هکتار انجام شد. جنبه‌های بیابانی‌شدن از فرایندهای زوال پوشش گیاهی، فرسایش آبی، فرسایش بادی­، اُفت کمّی و کیفی منابع آب و شور­شدنِ خاک، به روش فائو- یونپ تعیین شد. با تلفیق و ادغام لایه­های اطلاعاتی بدست­آمده با میان­گیری از وزن هر یک از جنبه­های دو­گانه بیابان­زایی (وضعیت موجود و استعداد طبیعی)، اقدام به طبقه­بندی بیابان­زایی گردید و نقشه­های مزبور در محیط GIS تهیه ­شد. فرایندهای غالب بیابان­زایی نیز از منظر جنبه‌های وضعیت موجود و استعداد طبیعی، مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که از منظر وضعیت موجود، بیشترین سطح را در منطقه مطالعاتی، فرایند زوال پوشش گیاهی با 25/23 درصد و درجه­ بیابان­زایی بسیار شدید را شامل می‌شود. ­در فرایندهای غالب بیابان­زایی از منظر استعداد طبیعی، بیشترین سطح را در منطقه مطالعاتی، فرایند تخریب منابع آب با 63/59 درصد و درجه‌های­ بیابان­زایی شدید و بسیار شدید را شامل می‌شود. طبقه­بندی خطر کل بیابان­زایی و تهیه نقشه آن نیز با دخالت وضعیت موجود، استعداد طبیعی و فشار انسان انجام گردید و نتایج نشان داد که 51/23 درصد مساحت حوضه در طبقه متوسط، 47/76 درصد در طبقه شدید و 02/0 درصد در طبقه خیلی شدید واقع شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی و تهیه نقشه خطرکل بیابان زایی با روش فائو- یونپ (مطالعه موردی: حوزه آبخیز قمرود)

بیابان زایی، به کاهش استعداد زیست­توده و اضمحلال منابع محیطی و اکوسیستم ها اطلاق می شود که عوارض منطقه ای و فرامنطقه ای آن سطوح و جنبه های زندگی انسان را متأثر می سازد. این تحقیق با هدف ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی در حوزه آبخیز دریاچه نمک (زیرحوزه قمرود) به وسعت 1614176 هکتار انجام شد. جنبه های بیابانی شدن از فرایندهای زوال پوشش گیاهی، فرسایش آبی، فرسایش بادی­، اُفت کمّی و کیفی منابع آب و شور...

full text

ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی با روش فائو و یونپ در حوزه آبخیز کویر میقان

بیابان‏­­­­‏‏‏زایی معضلی جهانی بوده و اغلب کشورهای خشک و نیمه­خشک جهان ازجمله ایران با این پدیده مواجه هستند. بیابان­زایی محدودیت­های بسیاری از لحاظ کشاورزی، تأمین مواد غذایی، پرورش دام، توسعه صنعت و ارائه هزینه­های خدماتی ایجاد می­نماید. این پدیده فرایندی است که به تدریج توسعه و تشدید یافته و هزینه­های اصلاح آن بشکل تصاعدی افزایش می­یابد، بنابراین شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر در بیابان­زایی و ...

full text

ارزیابی و تهیه نقشه خطر کل بیابان‌زایی با روش اصلاح شده فائو و یونپ (مطالعه موردی: حوزه آبخیز قره‌چای)

معرفی مدلی موقت به‌منظور ارزیابی بیابان‌زایی و ترسیم نقشه حساسیت اراضی به فرایندهای کاهنده کارایی سرزمین، توسط فائو و یونپ پیشنهاد گردید. در نوشتار پیش‌رو، نتایج اجرای منطقه‌ای روش اصلاح شده فائو و یونپ در حوزه آبخیز قره‌چای ارائه می‌شود. در این روش 5 فرایند اصلی تخریب اراضی از 2 جنبه وضعیت کنونی و استعداد طبیعی مورد بررسی قرار گرفت و برای هر یک از جنبه‌های مذکور، نقشه‌‌ با درجات بیابان‌زایی کم...

full text

ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی با روش فائو و یونپ در حوزه آبخیز کویر میقان

بیابان‏­­­­‏‏‏زایی معضلی جهانی بوده و اغلب کشورهای خشک و نیمه­خشک جهان ازجمله ایران با این پدیده مواجه هستند. بیابان­زایی محدودیت­های بسیاری از لحاظ کشاورزی، تأمین مواد غذایی، پرورش دام، توسعه صنعت و ارائه هزینه­های خدماتی ایجاد می­نماید. این پدیده فرایندی است که به تدریج توسعه و تشدید یافته و هزینه­های اصلاح آن بشکل تصاعدی افزایش می­یابد، بنابراین شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر در بیابان­زایی و ...

full text

ارزیابی و تهیه نقشه خطر کل بیابان زایی با روش اصلاح شده فائو و یونپ (مطالعه موردی: حوزه آبخیز قره چای)

معرفی مدلی موقت به منظور ارزیابی بیابان زایی و ترسیم نقشه حساسیت اراضی به فرایندهای کاهنده کارایی سرزمین، توسط فائو و یونپ پیشنهاد گردید. در نوشتار پیش رو، نتایج اجرای منطقه ای روش اصلاح شده فائو و یونپ در حوزه آبخیز قره چای ارائه می شود. در این روش 5 فرایند اصلی تخریب اراضی از 2 جنبه وضعیت کنونی و استعداد طبیعی مورد بررسی قرار گرفت و برای هر یک از جنبه های مذکور، نقشه با درجات بیابان زایی کم، ...

full text

ارزیابی بیابان‌زایی اراضی حوزۀ آبخیز شازند با استفاده از روش فائو و یونپ

شناسائی و ارزیابی عوامل مؤثر در بیابان­زایی و تعیین مناطق مبتلا به این معضل از ضروریات امر در هر منطقه می­باشد. یکی از مناسبترین روش­ها جهت ارزیابی بیابان­زایی روش فائو و یونپ می­باشد که در آن فرآیندهای متعددی جهت ارزیابی بیابان­زایی بررسی و مطالعه می­گردند. زوال پوشش گیاهی، فرسایش آبی، فرسایش بادی، افت کمّی و کیفی منابع آب و شور شدن خاک به همراه فشار دام و جمعیت بر روی محیط زیست فرآیندهای اصلی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 4

pages  575- 588

publication date 2010-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023